Sezon urlopowy w pełni, stąd coraz częściej pojawia się temat świadczeń urlopowych i “wczasów pod gruszą”. Napływają do mnie pytania na przykład:
Czy nauczyciele „zabierają” pieniądze innym, jeśli otrzymują „wczasy pod gruszą”? lub
Czy nauczyciele mogą otrzymać “wczasy pod gruszą” ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, skoro otrzymują obowiązkowe świadczenie urlopowe dla nauczycieli?

Niektórzy uważają, że nauczyciele nie mogą otrzymać dofinansowania do “wczasów pod gruszą”, ponieważ jeśli otrzymaliby takie dofinansowanie, to “zabraliby” pieniądze pracownikom administracji i obsługi.

W poniższym artykule znajdą Państwo wskazówki dotyczące pewnego przypadku.

Otrzymałam następujące pytanie:

„W naszej szkole „wczasy pod gruszą” mają tylko pracownicy administracji i obsługi. Nauczyciele chcieliby również otrzymywać „wczasy pod gruszą”. Jak wyjaśnić nauczycielom, że gdy uwolnimy im dostęp do „wczasów pod gruszą”, to zabiorą całe pieniądze pracownikom administracji i obsługi. Przecież Fundusz nie jest z gumy. Skąd wziąć na to środki?”

Odpowiedź:
Świadczenie urlopowe dla nauczyciela i „wczasy pod gruszą” wynikają z innych przepisów.

Nauczyciel zatrudniony na podstawie Karty Nauczyciela otrzymuje świadczenie urlopowe obowiązkowo, ale ma też możliwość otrzymania dofinansowania do wypoczynku w formie tzw. wczasów pod gruszą, jeśli pracodawca taki rodzaj działalności socjalnej przewidział w Regulaminie ZFŚS. W tym artykule przedstawiam jak wygląda finansowanie świadczenia urlopowego oraz „wczasów pod gruszą”, ponieważ z pytania wynika, że nie każdy zna te zasady, ponadto pytanie wskazuje, że niektórzy mają mylny obraz ZFŚS.

„Świadczenie urlopowe dla nauczyciela jest finansowane z odpisu na nauczyciela, a odpis ten jest zdecydowanie wyższy niż odpis na pracownika administracji i obsługi, ponieważ jest liczony według innych zasad niż odpis na pracownika administracji i obsługi.

Z odpisu na nauczyciela (po wypłacie świadczenia urlopowego dla nauczyciela) pozostają środki na działalność socjalną. Podam kwoty, aby łatwiej można było sobie wyobrazić, dlaczego z odpisu nauczyciela wystarcza pieniędzy na świadczenie urlopowe oraz na działalność socjalną na przykład w formie „wczasów pod gruszą”. Zostaje nawet więcej środków, niż wynosi odpis na pracownika niepedagogicznego (administracji i obsługi).

W 2024 roku odpis na pracownika administracji i obsługi zatrudnionego w tzw. normalnych warunkach pracy to kwota 2417,14 zł (to jest 37,5% kwoty bazowej wynoszącej 6445,71 zł) – liczony zgodnie z ustawą o ZFŚS [1].
Z kolei odpis na nauczyciela jest liczony zgodnie z art. 53 ust. 1 Karty Nauczyciela [2], czyli 110% kwoty bazowej wynoszącej 5176,02 zł, zatem jest to kwota 5693,62 zł.
Podane kwoty odpisów dotyczą osób zatrudnionych przez cały rok w pełnym wymiarze czasu pracy (dla osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze lub przez niepełny rok kalendarzowy, kwoty odpisów liczone są proporcjonalnie do zatrudnienia).

Zatem po wypłacie świadczenia urlopowego dla nauczyciela, które w 2024 roku wynosi 2417,14 zł brutto, pozostaje z jego odpisu kwota 3276,48 zł do dyspozycji przez pracodawcę na działalność socjalną w ramach ZFŚS.

Z tej kwoty korzystają osoby uprawnione do świadczeń finansowanych z Funduszu zgodnie z zasadami regulaminu ZFŚS [3]”.

Powyższe pytanie jak i wiele innych z tego zakresu można znaleźć w mojej najnowszej książce (e-booku) „Wczasy pod gruszą i świadczenia urlopowe – prawo i praktyka.
 Wszystko, co warto wiedzieć przed wypłatą w 2024 roku, w tym odpowiedzi na pytania”.

Czy zatem nauczyciele „zabierają” pieniądze innym pracownikom administracji i obsługi?

Dodam, że odpis na danego pracownika, to nie są pieniądze dla tego pracownika. To pieniądze do puli środków Funduszu, które rozdysponowane są zgodnie z regulaminem ZFŚS. Odpis to sposób na obliczenie kwoty, jaka ma trafić na konto ZFŚS. Od odpisu nie zależy, czy dana osoba skorzysta ze środków Funduszu, czy nie.

Zatem świadczenie urlopowe nauczyciel otrzymuje zgodnie z przepisami Karty Nauczyciela, ale nauczyciel jest też uprawniony do korzystania z działalności socjalnej finansowanej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS, Fundusz).

Środki Funduszu muszą być wydatkowane zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o ZFŚS oraz regulaminie ZFŚS. Regulamin nie może blokować możliwości dopłaty do wypoczynku danej grupie pracowników, na przykład nauczycieli. Konkretne powody, dlaczego tak jest, wraz z przepisami prawa oraz wyrokami sądowymi zamieściłam w mojej najnowszej książce, jedynej takiej książce na rynku.

Nie można postrzegać środków Funduszu jako środków z góry należnych dla wybranej grupy pracowników. Nauczyciele nie zabierają pracownikom administracji i obsługi pieniędzy z ZFŚS, ponieważ środki tego Funduszu nie mogą być przeznaczone na konkretną grupę pracowników. Przypominam również o wysokości odpisu, która dla nauczyciela jest znacznie wyższa niż dla pracownika administracji i obsługi.

Joanna Krystyna Robak

Źródła:

1. Ustawa z dnia 04 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, (tekst jednolity Dz. U. z 2024 r. poz. 288).
2. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz. U. 2023 poz. 984 z poznania. zmianami).
3. Joanna Krystyna Robak, Wczasy pod gruszą i świadczenia urlopowe – prawo i praktyka.
 Wszystko, co warto wiedzieć przed wypłatą w 2024 roku, w tym odpowiedzi na pytania, wyd. 1, lipiec 2024 r.

___________________________