Zbliża się okres świąteczny, zatem coraz więcej osób jest zainteresowanych organizacją i tym czy można finansować Wigilię Bożego Narodzenia z ZFŚS.

Otrzymałam pytanie:

„Chcieliśmy sfinansować z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w całości zakup 3 dań na Wigilię zakładową dla naszych pracowników. Chcemy zapłacić całą fakturę z Funduszu, bez żadnych formalności od pracowników, wniosków itd. Przeglądam Internet, w poszukiwaniu wiedzy na ten temat, ale znajduję sprzeczne ze sobą informacje i to na poważnych stronach internetowych. Jedni uważają, że można, a inni uważają, że nie można tak zrobić. Może Pani mi podpowie, czy należy finansować Wigilię z ZFŚS?
Może jako integracja? I drugie pytanie, kto w razie kontroli będzie odpowiadał za to? Dyrektor, czy inna osoba? Bo jeśli Dyrektor, to my byśmy się chciały zdecydować na pokrycie całości Wigilii z ZFŚS, gdyż Dyrektor i tak niedługo pójdzie na emeryturę, więc zanim przyjdzie kontrola, to on już będzie na emeryturze”.

Czy można finansować Wigilię z ZFŚS?

Odpowiedź:

Poruszyła Pani poważny temat, który od lat jest obiektem sprzeczek.

Pierwsze i najważniejsze są przepisy prawa, a ustawa o ZFŚS w żadnym miejscu nie mówi wprost o możliwości organizacji spotkań o takim charakterze jak Wigilia. W art. 2 pkt. 1 ustawa o ZFŚS mówi między innymi o działalności kulturalno-oświatowej i sportowo-rekreacyjnej, ale nie o integracji.

W sprawie integracji można znaleźć sprzeczne ze sobą wyroki sądowe. Przypominam, że wyroki sądowe są wiążące dla konkretnych pracodawców, w konkretnych sprawach i okolicznościach. Mogą być dla nas jedynie drogowskazem, sugestią. Zawsze podpowiadam, że jeśli w danej sprawie są sprzeczne wyroki sądowe, to warto przyjąć, takie postępowanie, które jest zgodne z aktualnymi przepisami prawa i co do którego zgodny jest każdy sąd.

Da się tak i w tym zakresie, ponieważ każdy sąd jest zgodny co do tego, że pracodawca może całą swoją działalność prowadzić w oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS. Bezpieczne drogi, (z przykładami, jak sobie z tym poradzić w praktyce), pokazuję na moich szkoleniach. Wtedy nikt nie narazi się na żadne kary i konsekwencje finansowe od organów kontroli.

Jak interpretować przepisy?

Jeśli ktoś zacytuje mi w sprawie integracji wyrok sądu wskazujący, że integrację można finansować z ZFŚS, to jestem w stanie pokazać mu kilka innych wyroków sądowych, wskazujących zupełnie odwrotnie, że integracji nie można finansować z Funduszu. To nie jest żadna tajemnica, że mamy rozbieżne orzecznictwo w tym temacie.

Zajmuję się Funduszem już ponad 26 lat, więc zgromadziłam na ten temat ogrom materiału, włącznie ze sprzecznymi wyrokami sądowymi.

Uwaga

ZFŚS to konkretne decyzje pracodawcy, decyzje związane ze środkami finansowymi, kontrolowane przez różne instytucje i urzędy.

Nie widzę możliwości organizacji Wigilii zakładowej (o której Pani wspomina w pytaniu), ze środków ZFŚS. Warto zapoznać się, chociażby z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13.02.2007 roku, (sygn. III SA/Wa 4283/06), z którego wynika, że „zorganizowanie imprezy okolicznościowej (integracyjnej) dla wszystkich uprawnionych, bez uwzględniania ich sytuacji życiowej, stałoby w sprzeczności z warunkami, na jakich może być przyznawana pomoc z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Sytuacja taka byłaby sprzeczna z obowiązującymi przepisami prawa”.

W innym miejscu tego wyroku czytamy, że:
„wydatki nie mogły być sfinansowane ze środków ZFŚS ze względu na sposób finansowania, a mianowicie według zasady wszystkim po równo, czyli każdy może w danym spotkaniu wziąć udział. Przyznawanie ulgowych usług i świadczeń z funduszu świadczeń socjalnych uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z tego funduszu. Możliwość finansowania określonych działań z funduszu istnieje jedynie wówczas, gdy spełnione są warunki wskazane powyżej”.

Natomiast spotkań wigilijnych wg oceny Sądu nie można nawet zaliczyć do działań integracyjnych, które pracodawca finansuje ze środków obrotowych, (a nie ze środków ZFŚS), ponieważ nie mają związku z przychodem.

Na co warto zwrócić uwagę?

„Tego typu spotkania wynikają ze zwyczaju, tradycji obchodzenia świąt, a zatem cel ich jest zupełnie inny i niedający się powiązać z przychodem, chociażby w sposób pośredni”.

Oczywiście na temat integracji można znaleźć wyroki sądowe zarówno na „tak”, np. słynny wyrok SN z 2008 roku, (który zrobił najwięcej zamieszania), jak i na „nie”, np. wyrok SN z 2014 roku, albo np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z2013r., w którym możemy przeczytać, że orzeczenie SN z 2008 roku należy uznać za kontrowersyjne, a stanowisko tam przedstawione jest odosobnione.

Z tego powodu, wybrałabym bezpieczną drogę, czyli nie finansowałabym Wigilii ze środków ZFŚS.

Zamiast Wigilii finansowałabym podobną do tego (ale jednak będącą zupełnie czymś innym) działalność kulturalno-oświatową lub sportowo-rekreacyjną.

Przeprowadziłabym ją zgodnie z zasadami ustawy o ZFŚS.

Takie postępowanie będzie bezpieczne, (oczywiście o ile pracodawca przeprowadzi wszystko zgodnie z przepisami ustawy o ZFŚS), ale to już odrębny, obszerny temat.

Kto ponosi odpowiedzialność?

Co do drugiej części Pani pytania, czyli kto będzie odpowiadał przed ewentualną kontrolą, czy Dyrektor (pracodawca), czy inna osoba, to już będzie zależało od wewnętrznych ustaleń i upoważnień w Państwa zakładzie pracy.

Każdego, kto potrzebuje szerszej wiedzy na temat ZFŚS, zapraszam na moje szkolenia.
Szczegóły pod adresem: www.aserto.edu.pl/zfss